Ülkelerindeki iç savaş ve fakirlikten kaçarak Türkiye üzerinden denizyoluyla Yunanistan'a ulaşan göçmenlerin bir bölümü Avrupa Birliği ile Türkiye arasında varılan anlaşma çerçevesinde Yunan adalarından Türkiye'ye Pazartesi günü geri gönderilmiştir.
Sığınmacı kuruluşları ve insan hakları destekleyicilerinin eleştirilerine hedef olan anlaşma gereğince Ankara, Yunanistan'a Ege denizini aşarak yasa dışı yollardan giriş yapan -Suriyeliler de dahil olmak üzere- mültecilerin tamamını geri kabul edecektir.
Avrupa Topluluğu ise bunun karşılında Türkiye'de yaşayan Suriyeli göçmenleri ülkeden alacaktır. Bunun yanı sıra, Türklere vizesiz seyahatin önü açılacak ve topluluk üyeliği müzakerelerinde kolaylık tanınacaktır.
Büyük çoğunluğunu Pakistanlıların oluşturduğu 136 kişi, iki yolcu gemisi ile, Türkiye'nin Dikili kasabasına gönderilmiştir - bu gemilere iki adet sahil güvenlik botu ve bir helikopter de eşlik etmiştir.
Afganlıların çoğunlukta olduğu 66 mülteciyi taşıyan üçüncü bir gemi ise Sakız adasından hareket etmiştir.
Avrupa Topluluğu ile Türkiye arasındaki sözleşme, ufak botlarla dahi tehlikeli bir yolculuğa çıkmayı göze alan bu göçmenleri caydırmak ve aynı zamanda tonlarca para elde eden insan kaçakçılarını durdurmak amacını gütmektedir.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk hükümetinin AB planına destek vermesine karşın, Avrupa hükümetlerini eleştiri yağmuruna tutmaktadır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ankara'da yaptığı bir konuşmada, "Türkiye olarak 3 milyon Suriyeli mağduru kucakladık. Suriyeli kardeşlerimizi geri gönderdik mi? Hayır, göndermedik. Fakat onlar bu insanları keskin dikenli teller arkasına hapis ettiler" sözlerini söylemiştir.
Avrupa Birliği yetkilileri, Pazartesi günü geri gönderilen mültecilerinin hiç birisinin Yunanistan'a sığınma talebinde bulunmadığını ve kendi istekleriyle ayrıldıklarını dile getirmiştir - bunların arasında Türkiye'ye dönmeyi talep eden iki kişi de bulunmaktadır.
Avrupa Komisyonu sözcüsü Margaritas Schinas, yapılan bu iadenin, Türkiye'nin yasalarında gerekli değişiklikleri henüz hayata geçirmemiş olmasına rağmen yasal olduğunu ifade etmiştir.
AB kaynakları Ankara'nın anlaşma zamanında sığınmacılara yönelik yasalarını değiştirmiş olması gerektiğini (Suriye dışındaki ülkelerden giriş yapan Suriyeliler ve Suriye dışındaki ülkeler haricindeki yerlerden sığınma talep edenlere uluslararası koruma sağlamak) vurgulamışlardı.
Mülteciler Gelmeye Devam Ediyor
Yunanistan adalarına son yirmi dört saat içerisinde gelen mültecilerin sayısı ise Türkiye'ye gönderilenden daha fazla olmuştur. Yetkililer toplam sayının 339 olduğunu belirtmişlerdir.
Midilli adasından ayrılan ilk gemiden birkaç saat sonra Yunan sahil güvenliği 50'den fazla mülteci taşıyan iki küçük botu kurtarmıştır; bu kişilerin içinde çocuklar ve tekerlekli sandalyeli bir kadın da bulunmaktadır.
Suriyeli bir Kürt olan ve kuzeniyle seyahat eden 31 yaşındaki Firaz, "Şansımızı deneyeceğiz. Bu bizim kaderimiz. Biz zaten ölüyüz" demektedir.
Kendisine Yunanistan'ın insanları geri gönderdiğini bilil bilmediği sorulduğunda ise, "İranlıların ve belki de Afganlıların gönderildiğini işittim. Suriyelileri Türkiye'ye geri yolladıklarını duymamıştım... En azından yapabileceğimizi yaptık. Hayattayım, hepsi bu" demiştir.
Pakistanlı iki gruptan oluşan 100'e yakın kişi ise Türkiye sahil güvenlik kuvvetleri tarafından Dikili sahili yakınlarında durdurulmuştur.
Avrupa Topluluğu ile Türkiye arasındaki sözleşme kapsamında binlerde göçmen Türkiye'den alınacaktır.
Alman polisi tarafından yapılan açıklamada 32 kişilik bir grubun İstanbul'dan Hanover'e getirildiği bildirilmiştir. Avrupa Komisyonu yetkilileri Finlandiya ve Hollanda'nın da benzer şekilde mülteci alacağını söylemişlerdir.
Almanya İçişleri Bakanı Thomas de Maiziere, Pazar günü verdiği bir röportajda, "göçmen krizinin en kötü dönemi arkamızda kaldı" ifadesini kullanmıştır fakat uzmanlar Avrupa'ya ulaşma arzusunun bastırılamayacağını belki de başka ulaşım rotalarının ortaya çıkacağını dile getirmektedir.
Avrupa Birliği Bakanı Volkan Bozkır, Yunanistan'dan geri dönen göçmenlerin Bulgaristan sınırı yakınlarında Kırklareli'ne yerleştirileceğini söylemiştir. Suriye dışındaki ülkelerden gelen göçmenler ise anavatanlarına geri gönderilecektir.