Neden Dojilere Dikkat Etmelisiniz

Mum grafikleri içerisinde gözden kaçan formasyonlardan bir tanesi hiç şüphesiz ki dojidir. Bunun esas nedeni formasyonun tek başına pek fazla anlam ifade etmemesidir. Öte yandan, eğer önemli bir noktada ortaya çıkarlarsa, güçlü bir sinyal haline gelebilirler.

Fiyatın başladığı yerde sonlanması neticesinde doji olarak adlandırdığımız oluşum ortaya çıkar. Piyasa belirli bir aralık içerisinde hareket etmiştir fakat kapanış ya açılış ile aynı yerde yada çok yakınında gerçekleşmiştir. Çubuğun boyu hem yukarı hem de aşağı yönde hareketin gerçekleştiğini göstermelidir.


Resimde gördüğünüz gibi seansa ait mum çubuğu hem boğaların hem de ayıların piyasayı hareket ettirdiğini göstermektedir. Fakat seans sonuna bakıldığında hiçbir değişimin yaşanmadığı (veya önemsenmeyecek kadar az bir değişimin yaşandığı) görülmektedir. Normalde bu tip durumlar piyasa hakkında çok fazla fikir vermezler. Esas önemli olan bir sonraki hareketin nasıl gerçekleştiğidir.

Çubuğun tepesinin üstüne çıkılması veya altına inilmesi kazanan ve kaybeden tarafı açığa çıkarmaktadır. Yukarıdaki gibi bir doji ortaya çıktığında, piyasaya olan ilginin artmış olduğunu düşünebiliriz. Her iki taraf da (alıcılar ve satıcılar) fiyatları kendi istedikleri yöne çekmek için canla başla çabalamaktadır. Tabi bir kırılma yaşanması ile birlikte taraflardan biri para kaybetmeye başlayacaktır. Bu bilgi önemlidir zira kaybeden taraf bir süre sonra pozisyonlarını kapatmaya başlayarak hareketin hızlanmasına neden olacaktır. Örneğin, eğer satıcılar kaybetmeye başlarlarsa, sattıklarını geri almak suretiyle pozisyonlarını kapatırken fiyatların artmasına neden olacaklardır.

Teknik analizin diğer faktörlerinde olduğu gibi, formasyonların güvenilirliği ve önemi uzun vade grafiklerde artmaktadır. 15 dakikalık grafikte ortaya çıkan dojinin bize anlattıkları ile daha uzun işlemler içeren bir haftalık grafikte ortaya çıkan dojinin bize anlattıkları bir değildir.

Buna ek olarak, destek ve direnç bölgelerinde ortaya çıkan dojilerin daha güvenilir olduğunu da eklemek isterim. Eğer destek bölgesinde bir doji ortaya çıkar ve sonrasında dojinin üst seviyesi geçilirse, bu bize hem alt tarafta olan desteğin gücünü hem de alım yapanların kazandığını gösterecektir. Bu faktörleri bir araya getirerek güçlü işlem sinyalleri yakalamamız mümkün olabilir.