Hangi piyasada işlem yaparsanız yapın, neticede amaç mümkün olabildiğince fazla para kazanmaktır. İşlem yapılacak araçlar söz konusu olduğunda yatırımcıların en iyi fırsatı nerede bulabileceklerine dair pek fazla düşünmedikleri ortaya çıkmaktadır. Yatırımcılar genellikle, hisse senetlerinin mi yoksa paritelerin mi daha iyi bir seçenek sunduğu üzerinde matematiksel hesaplar yapmadan hislerine göre bir tercih yapmaktadırlar. Her şeye rağmen, arada bir hangi piyasanın sizin yatırım tarzınıza ve hedeflerinize daha uygun olduğunu gözden geçirmek faydalı olacaktır.
Neden Hisse Senetleri Yerine Parite İşlemleri?
Hisseler üzerindeki işlemlerinizi iki yoldan gerçekleştirebilirsiniz. Birincisi, hisseler üzerindeki alım-satım işlemlerinizi doğrudan bir borsa aracı kurumunda yapabilirsiniz. İkincisi ise aynı dayanak varlık üzerindeki işlemlerinizi CFD (fark sözleşmeleri) vasıtasıyla (bir forex piyasası aracı kurumunda) gerçekleştirmenizdir.
Eğer 10000 USD aşağısında bir hesaba sahipseniz, hisseler üzerindeki işlemlerinizi CFD aracılığıyla yapmanız daha mantıklı olacaktır. Öte yandan, Forex piyasası işlemleri için ödediğiniz masraf CFD üzerindeki işlemlere kıyasla (komisyon+spread) çok daha azdır. Bu konudaki makalemi hazırlarken yaptığım araştırmada büyük bir aracı kurumun FTSE 100 endeksine dahil Glencore PLC hisseleri ve EUR/USD paritesi için uyguladığı alım-satım farkı ve komisyonu inceleyeceğim. EUR/USD için uygulanan alım-satım farkı (spread), enstrümanın değerinin %0.02’sine denk gelmektedir; Glencore ele alındığında ise bu oranın %0.23 olduğu anlaşılmaktadır. Bu gerçekten çok büyük bir fark.
Faizsiz (İslama uygun) hesap uygulamayan Forex veya CFD aracı kurumları da (gün aşırı pozisyon taşıma dolayısıyla) bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Forex piyasasında, pozisyonunuzu bir sene boyunca taşımanız için o pozisyonun değerinin %3’ünü gözden çıkarmanız gerekirken hisseler için ödeyeceğiniz masraf biraz daha fazla olmaktadır.
Son olarak, hisselere doğrudan sahip olmanız durumunda kâr payı ödemelerini alabileceğinizi fakat bunun CFD işlemlerinde söz konusu olmayacağını unutmamanız gereklidir.
Hiç şüphesiz, CFD işlemlerinde ödeyeceğiniz masraf forex işlemlerinde ödeyeceğinize kıyasla daha fazladır.
Pariteler ve Hisse Senetleri Kıyaslaması
Fiyatların daha fazla dalgalanmaya maruz kaldıkları bir yerde işlem yapmak akılcı bir seçimdir. Sonuçta size kazanç getiren şey o aracın siz alım veya satım yaptıktan sonra ne derecede fazla hareket sergileyeceği ile alâkalıdır. Hızlıca yükselen veya düşen bir araç üzerinde işlem yapmak para kazanmanın en kolay yoludur (tabi piyasa her zaman bir çizgi halinde hereket etmez).
Bu bağlamda hisse senetleri piyasaları, forex piyasasında işlem gören paritelere kıyasla daha iyi fırsatlar sunabilir - Forex piyasası işlemlerinin temellerini ne kadar iyi anlarsanız anlayın. Bunu kanıtlayabilmek için size aşağıdaki tabloyu sunuyorum. Burada dünyanın en büyük endekslerinden S&P500 ile EUR/USD paritesinin senelik değişimlerini kıyaslayacağız:
Tablodan da görülebileceği üzere, S&P500 endeksi son on yıllık dönemde EUR/USD paritesine nazaran neredeyse iki kat fazla hareket sergilemiştir. Buna ek olarak, hisselerin kendi başlarına gerçekleştirdikleri hareket bu orandan da fazladır. Eğer kaldıraçsız işlem yapıyor olsaydınız hisse senetleri size forex piyasasına kıyasla daha fazla para kazandırmış olacaktı.
Kaldıraç
Kullanılan kaldıraç oranı bireysel yatırımcılar açısından önemli bir faktördür. İşe hisse senetleri piyaslarını ele alarak başlayalım. Örneğin ABD borsalarında, SEC tarafından denetlenen bir aracı kurum üzerinden işlem yapıyorsanız, size temin edilecek kaldıraç maksimum 2:1 olacaktır. Diğer bir deyişle, toplam rakamın en az yarısına sahip olmalısınız. Eğer açığa satış işlemi gerçekleştiriyorsanız, hisse fiyatına bağlı olarak, 3:1 ile 1:1 arasında bir değişim gözlenecektir. Kaldıraç kullanmanız durumunda sizden alınacak faiz yaklaşık %8 oranındadır (bu makalemi hazırladığım günün rakamlarıyla). Bunun anlamı, sizin kazanç elde edebilmeniz için hissenin yıllık bazda en az %8 değişim geçirmesi gerektiğidir.
CFD işlemleri yapmanıza olanak tanıyan aracı kurumlar ise kaldıraç konusunda çok daha cömert davranmaktadır. Tabi ne kadar cömert olurlarsa olsunlar, buradaki kaldıraç oranı pariteler için temin edilen oranın yanına bile yaklaşamayacaktır. Forex aracı kurumları parite işlemlerinde 100:1 kaldıraç sunmaktadır; hisseler için ise sadece 20:1 kaldıraç temin edilmektedir. Bu, aynı düzeydeki hareketin forex piyasasında beş kat fazla kazanç olanağı tanıdığı anlamına gelmektedir.
Forex Piyasası ile Hisse Senetleri Piyasası Arasındaki Fark
Eğer pozisyonlarınızı uzun süre taşımayı düşünüyorsanız, boğa piyasasının başlaması ile birlikte özenle seçtiğiniz hisseleri almak size en iyi kazancı getirebilir. Diğer taraftan, eğer sadece CFD işlemi sunan bir aracı kurumdan işlem yapacaksanız, pozisyon taşımak masraflı bir hale gelebilir ve tabi aşırı kaldıraç kullanımının zararlarını hissedebilirsiniz - borsalarda ani hareketler sıklıkla gözlenmektedir ve size pahalıya patlayabilir.
Forex piyasasında volatilite biraz daha azdır ve yüksek-frekans işlem algoritmalarının manipülasyonuna daha az maruz kalır. Sıklıkla işlem yapmanın maliyetinin az olmasından dolayı, eğer kısa vadeli işlemler yapacaksanız, pozisyon açmanız daha kolay olacaktır. Forex piyasasında “açığa satış” gibi bir kavram yoktur ve doğal olarak kaldıraç kullanımında -hisse senetlerinin aksine- herhangi bir sınırlama ile karşılaşmazsınız. Döviz piyasası 24 saat işlem yapmanıza olanak vermektedir, borsalar gibi kapanış söz konusu değildir. Aracı kurumuzda borsa işlemlerinin durması sonrasında taşıdığınız pozisyon risklere açık olacaktır zira bir sonraki açılışa kadar stop-loss emirleri gerçekleştirilemeyecektir.
Sonuç
Eğer çok paranız (USD üzerinden 5 haneli rakamlardan bahsediyorum) ve önünüzde uzun bir dönem varsa hisseleri bir borsa aracı kurumundan doğrudan almanız size en iyi kazancı getirebilir. Hisse senetleri işlemleri yapabileceğiniz aracı kurum incelemelerimize bakmanız faydalı olacaktır. Bu tip brokerlar size daha uygun komisyon/alım-satım farkı sunabilir.
Eğer yatırımınızı biraz daha düşük rakamlarda yapacaksanız ve pozisyonunuzu daha kısa süreli tutacaksanız veya gün içi işlemlere ağırlık vermeyi planlıyorsanız, o zaman bir forex piyasası aracı kurumunda hesap açmanız sizin lehinizedir. Yasal olarak denetlenen forex aracı kurumları incelemelerimize göz gezdirebilirsiniz. Araştırmanızı yaptıysanız ve kendinize boğa piyasasında ilerleyen bir hisse bulduysanız, kısa vadeli işlemlerden de faydalanabilirsiniz - fakat aldığınız riske dikkat etmeniz koşuluyla.