Bir hayli popüler hale gelen mesajlaşma uygulamasını geliştiren Telegram, ilk dijital para arzında (ICO) 850 milyon Amerikan doları gibi büyük bir rakama ulaşarak ciddi bir başarıya imza atmıştır. Telegram’ın şu ana kadar gerçekleştirilen ICO’ları geride bırakarak rekor elde etmesi bizleri kripto para arzlarının geleceğini araştırmaya itmiştir.
İlk Dijital Para Arzları Neden Büyük İlgi Çekiyor?
Kripto para dünyasının önde gelen isimlerinin 2017 yılında aşırı hızlı bir tırmanışa geçmesi hem insanların bu para birimlerine olan ilgisini körüklemiş hem de spekülatif bir balon meydana gelmesine yol açmıştır. Bu çılgınlıktan diğer dijital para birimlerinin de kendi paylarına düşeni aldığı gözlenmektedir - yatırımcılar bir sonraki büyük patlamayı yakalama arayışına geçmiştir. Yeni dijital para birimlerinin büyük bir bölümü, fon toplayabilmek için yapılan halka arzlar ile ortaya çıkmıştır. ICO olarak adlandırılan bu etkinlik yatırım toplamak isteyen bir firmanın kendi tasarladığı, sınırlı sayıdaki kripto parayı kitlelere satılması olarak ifade edilebilir. ICO teriminin seçilmesi ise şirketlerin hisselerini satmak için yaptıkları IPO’lardan (halka arz) kaynaklanmaktadır. Yatırımcıların bugün ilk dijital para arzlarına gösterdiği ilgi 1980’li yıllarda Birleşik Krallık’taki özelleştirmeler veya 1990’lı yıllarda teknoloji firmalarının halka arzlarına olan ilgiye benzemektedir. Kısacası, kripto paralara yaşanan talep patlaması Telegram’ın ilk dijital para arzında bir rekor elde etmesini sürpriz olmaktan çıkarmaktadır.
Telegram Hayranlığının Kaynağı
Telegram, 2013 yılında Pavel Durov tarafından hayata geçirilmiştir. Kar amacı gütmeyen bu uygulama zaman içerisinde, Amerikan doları gibi fiat para birimleri karşısında tutunmayı başarabilen Bitcoin’e benzer bir şekilde, büyük bir üne kavuşmuştur. Bu karşılaştırmam size biraz garip gelmiş olabilir, o yüzden açıklamama izin verin. Telegram, açık kaynak kodlu, şeffaf, demokratik, kar amacı gütmeyen ve her şeyden öte gizli ve güvenilirdir. Bireylerin dijital ortamda gizliliklerinin korunması ve gözlerden uzak kalabilmeleri konusundaki büyük tartışmanın içerisindeki konumunu net bir şekilde ortaya koymuştur. Facebook ve Twitter gibi uygulamalar ise hem para kazanma hedefindedir hem de hükümetlerden gelen isteklere göre hareket edebilmektedir. Telegram’ın internet sayfasında bulunan SSS (sıkça sorulan sorular) bölümünde yer alan bazı ifadeler 2018 yılında politik açıdan ciddi bir önem taşımaktadır:
- Gizlik Politikası
Kendi gözünüz ile görmeden bizim söylediklerimize inanmak zorunda değilsiniz. Telegram açık kaynak kodlu bir projedir. Arayüzümüzü, protokollerimizi ve kaynak kodumuzu herkes inceleyebilir ve akıllıca bir tahminde bulunabilir.
- Veri Paylaşımı
Verilerinizi kimse ile paylaşmıyoruz. Şu ana kadar ne üçüncü şahıslara ne de hükümetlere veri temin ettik.
- Veri Depolanması
Telegram sadece çalışmasına yetecek kadar veriyi, siz istediğiniz sürece, depolamaktadır.
Telegram gizliliğe önem göstermekte, kar amacı gütmemekte ve kullanıcı bilgilerini paylaşmayı reddetmektedir. Bu husus politik tavır takınmak açısından devrimsel bir nitelik taşımaktadır. Kaldı ki, şifreleme güvenliği, veri paylaşımına karşı gelinmesi ve yazılımın kullanımına bağlı sorumluluk yüklenmesi gibi konularda da sıkı bir tavır sergilenmektedir. Wikileaks’in anarşist ruhu ve dijital paraların karışımını andırmaktadır. Merkez bankalarının kontrolüne benzer bir şekilde para üretimini sınırlayan Bitcoin ise bazıları tarafından gülünç bulunmaktadır.
İsterseniz artık politikaları ve modayı bir kenara bırakalım ve Telegram’ın iş dünyası içerisindeki konumuna bir göz atalım. Ücretsiz dijital iletişim alanında gizliliğe önem veren kullanıcıların güvenini kazanmakta başarılı olmuştur. Kendi kripto para birimini üretme yeteneğine sahip bir teknoloji firması olarak nitelendiren kullanıcıları barındırmak da Telegram’a avantaj sağlamaktadır zira diğer dijital para birimleri sadece spekülatif bir algı meydana getirmektedir. Bu farklılık Telegram’ın ilk dijital para arzında rekora erişmesindeki en önemli etkendir.
Telegram’ın Tüm Zamanların En Büyük Arzına İmza Atması
Telegram, 2018 yılının Şubat ayında gerçekleştirdiği ilk dijital para arzı sayesinde, girişim sermayesi fonları ve kurumsal yatırımcılardan, 850 milyon dolar toplamayı başarmıştır. Unicorn olarak tabir edilen (Silikon vadisindeki yazılım veya teknoloji firmaları arasında değeri bir milyar Amerikan dolarından fazla olan yeni firma) firmalar içerisinde ilk ICO düzenleyeni olmuştur. İlk arzda Sequoia Capital ve Kleiner Perkins Caufield & Byers gibi önemli isimler de yer almıştır. Yeni üretilecek kripto paraları almak isteyen bireysel yatırımcılar ise daha fazla ödemek durumunda kalacaktır. Bu ICO, dijital para birimleri hayranlarına (güçlü bir şekilde büyüyen sektörün zamanla yasal zemin kazanacağı finansal sistemin bir parçası haline geleceğini düşünen kişilere) büyük bir moral temin etmiştir. Eğer bu gerçekleşirse, kurumsal yatırımcılar hatırı sayılır bir “arbitrajın” keyfini çıkaracaklardır.
Telegram, toplanan 850 milyon dolar ile TON blockchain’ini geliştirmeyi ve halihazırda faaliyet gösteren iletişim uygulamasının masraflarını karşılamayı planlamaktadır. İnternet sayfasında yer alan açıklamaya göre CEO Pavel Durov’un hediye ettiği para halen Telegram’ın kasasındadır fakat hiç şüphesiz ki bu yeni para firmaya finansal açıdan büyük bir güç katacaktır. Firma bir sonraki arzda 350 milyon dolar daha toplamayı ümit etmektedir.
Telegram’ın dijital parası GRAM’ın yakın bir zamanda piyasada dolanıma çıkacağı yönünde raporlar yayınlanmıştır. Bazı haberlerde ise GRAM’ın yüksek bir prim ile el değiştirmeye başladığı dile getirilmektedir. Sektördeki analizcilerin Telegram’ın ününü göz ardı ederek bu aracın teröristlerin ve suçluların yardımcısı olacağı konusuna değinmeleri hükümetlerin kripto paraları denetlemeye tabi tutacağı korkusunu beraberinde getirmektedir.
Sonuç
Denetleyicilerin, merkez bankalarının ve teknoloji devlerinin kripto para birimlerini yerden yere vurmasına rağmen, bu araçlara ilgi duyanların umutlarını güçlendirecek filizler de yeşermektedir. Google’ın ilk dijital para arzlarına yönelik reklamları yayınlamayacağına dair açıklamasına rağmen Telegram’ın rekor düzeyde bir fon toplaması bunun en iyi örneğidir. Gelecekte teknoloji devleri de kendi işlemlerini gerçekleştirmek için kendilerine ait dijital para birimleri geliştirmeyi seçebilir.