“Bu dünyada ölüm ve vergiler dışında hiçbir şey kesin değildir” sözünü ilk olarak Daniel Defoe söylemiş olsa da bu söz sıkça kullanması nedeniyle Benjamin Franklin’in adı ile anılır olmuştur. Nerede olursanız olun çalışma hayatı içerisinde zorluklar ve tecrübe kaçınılmaz hale gelir. İngiltere’de standart gelir vergisi %20 ve 1.5 milyon sterlin üzerinde kazanç elde eden şirketler için %23 olarak belirlenmiştir.
Çok uluslu şirketlerin yatırım yapmalarını sağlayabilmek amacıyla firmalara uygulanan vergi oranları ülkeden ülkeye değişiklik göstermektedir. Bazı ülkeler vergi gelirlerini firmalar için düşük tutarken düşük işsizlik ve artan harcamalar vasıtasıyla kazançlı çıkmaktadır. İrlanda cumhuriyetinde firmalara uygulanan vergi oranı sadece %12.5 seviyesindedir. Analizciler “Kelt Kaplanı” ekonomisinin şahlanmasını bu faktöre bağlamaktadırlar. Tabi bu durum aynı zamanda, küresel finansal kriz sırasında emlak balonun patlamasına ve ülkenin neredeyse iflas etmesine neden olan baş aktör niteliğindedir.
Yakın zamanda, büyük kazançlar elde etmelerine rağmen az vergi ödeyen Starbucks, Apple, Amazon ve Google gibi çok uluslu firmalar mercek altına alınmıştır. Örneğin 145 milyar dolar nakit rezervi olduğuna inanılan Apple, hissedarlarına sadece 17 milyar dolar aktarmıştır. Nakit rezervlerini deniz aşırı merkezlerde depolamasaydı %35 gibi bir vergiye maruz kalacağından yaklaşık 9.2 milyar dolar kazançlı çıkmıştır. Aslında vergi kaçırma diye de adlandırabileceğiniz bu tip durumlar tamamen yasaldır. Benzer bir şekilde yol seçmiş olan Google’a da bakalım: İngiltere satışlarından 3.2 milyar sterlin elde eden firma yapılan işlemler İrlanda’ya yönlendirmesi sayesinde sadece 6 milyon sterlin ödeme gerçekleştirmiştir.
Avrupa Parlamentosundaki Sosyalistler ve Demokratlar Birlikteliği oluşumu tarafından hazırlanan bir rapora göre vergi sistemindeki yetersizliklerin Avrupa Topluluğunun her yıl 1 trilyon Euro kaybetmesine neden olmaktadır. Bu rakam 2008 yılında Euro Bölgesinde yaşayan vatandaşların yaptığı sağlık harcamalarına eşdeğer bir rakamdır. İngiltere Başbakanı David Cameron bugün yapılacak olan Avrupa Liderler Zirvesinde ortaklarına bu konunun üzerinde bir an önce durulması gerektiğini anlatmayı planlamaktadır.
Önümüzdeki ay içerisinde Ulster’de toplanacak olan G8 ülkeleri de çok uluslu firmaların vergilendirilmesi konusuna eğilmeyi tasarlamaktadır. Bu firmaların bazıları Euro Bölgesindeki küçük ekonomilerin (örneğin Güney Kıbrıs) bazılarından büyük kaynaklara sahiptir.
Avrupa’daki vergi mükelleflerinin kemer sıkmak zorunda oldukları bir ortam içerisinde politikacıların oy endişesine düşmeden rahatlıkla cezalandırabilecekleri bir şamar oğlanı buldukları kesindir. Çok uluslu firmaların büyük bir güce sahip olmalarına rağmen, halktan gelecek tepki vergi konusunda kendilerine düşen görevi yerine getirmelerini sağlayacaktır.
Liderler Çok Uluslu Şirketlerin Vergilendirilmesine Odaklandı
İngiliz bir bilim adamı ve serbest yazardır. Belçika, Ghent’te doktorasını yapmıştır. İngiltere’den ayrılmasından bu yana Belçika, Fransa, Monaco ve Avusturya’da çalışmıştır. Bir yazar olarak ticaret, bilim, sağlık ve çevre konuları üzerinde yoğunlaşmıştır.