İsviçre’nin hafta sonunda göçmen işçilere (özellikle de Euro Bölgesinden gelenlere) yönelik kota sisteminin yeniden yapılandırılması konusunda yaptığı referandum çok küçük bir farkla neticelenmiştir. Oylamaya katılanların %50.3’ü ülkeye gelen yabancı çalışanların sayısının sınırlandırılması gerektiği ve İsviçre vatandaşlarına iş önceliği tanınması yönünde oy kullanmışlardır. İsviçre Avrupa Topluluğuna üye değildir ve bu yüzden hükümetin de karşı gelmesine rağmen alınan kararın ülkeler ve topluluklar üzerinde yaratacağı baskıların tam olarak farkına varmamanız normal olabilir.
Avrupa Topluluğunun temel ilkelerinden bir tanesi topluluk vatandaşlarının 28 üyeli blok içerisinde yaşama ve çalışma hakkı bulunduğudur. Bu temel ilke hareket özgürlüğünü garanti altına almaktadır. İsviçre, Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi üyesidir ve bu üyeliğin getirdiği imtiyazlardan faydalanmak için de Avrupa Topluluğu vatandaşlarının ülkede çalışmalarına izin vermeye razı olmuştur. Şu anda İsviçre’nin ithal ürünlerinin yarısı Avrupa Topluluğunda Pazar bulmaktadır ve bu ürünler blok üyesi ülkelere uygulanan vergilendirmelere tabidir.
Bu yapılan oylamaya Brüksel ve diğer merkezlerden hızlı bir tepki yükselmiştir. İsviçre’nin kendi politikalarını yalnızca kendisinin belirleyebileceği konusunda herkesin hemfikir olmasına rağmen, Avrupa Topluluğu ile yaptığı düzenlemelerde hangi kurallara uyup uymayacağını seçme serbestisi olmadığı da hatırlatılmaktadır – David Cameron sen de bu sözleri not et. Görünüşe göre Avrupa Topluluğu İsviçre’nin aldığı bu karar konusunda harekete geçecektir zira gerekli adımların atılmaması halinde blok içerisindeki diğer politikacılar da benzer bir şekilde göçmen yasalarını değiştirerek hareket serbestliğinin önüne geçebilir. Yapılan referandum özellikle Doğu Avrupa’dan gelen düşük eğitimli, vasıfsız işçilere yönelik olsa da İsviçre’de çalışan AB vatandaşlarının büyük bir bölümü çok yüksek tahsilli insanlardan oluşmaktadır ve ülkenin işgücü eksiğini tamamlamaktadır. İşveren örgütlerinin bu oylamaya karşı olmasının sebebi de bundan kaynaklanmaktadır.
Referandum sonucu tabi ki İsviçre hükümeti için bağlayıcı bir niteliktedir. Fakat yine de, şu anki modern Avrupa Topluluğunu yaratan Roma Anlaşmasının köklerinin yaşama ve çalışma özgürlüğüne dayandığı konusu unutulmamalıdır. Brüksel’in topluluğun temel prensibini meydana getiren bu konuda harekete geçmekten başka bir seçeneği olmayacaktır; neticelerini er veya geç göreceğiz.