Nikkei 1996 Yılından Buyana En Yüksek Seviyeye Ulaştı

Ekonominin doğasında döngüler mevcuttur. Fakat küresel finansal kriz ertesinde yükseliş evresine geçildiğine dair belirgin işaret bekleyenlerin şüpheciliğini de mazur görmek gereklidir. Tabi ki tartışmaya açıktır ancak siber ekonomi çağının 1990'lı yıllarda başladığı söylenebilir. Bir zamanlar, operasyonlarını herhangi bir teknoloji üzerine kuran firmaların yanlış yapmadığı dönemler vardı. Siber girişimlerin yüksek değerlemelere eriştiği ekonomi tarihinin bu dönemi "dotcom" patlaması olarak da adlandırılmaktadır. Tipik bir şekilde, döngünün tırmanış evresinde, yatırımcıların azımsanmayacak bir bölümü tırmanan piyasaların elbet bir yerde tıkanacağını ve balonun patlayacağını unutmuşlardır.

Dotcom piyasasının zirve yaptığı dönemlerde yani 1196 yılının Haziran ayında (balonun patlamasından önce) Japonya Nikkei endeksi 20900 puan seviyesinin hemen aşağısındaydı. Bu göz kamaştırıcı seviyelere yeniden ulaşabilmek piyasanın 19 senesini almıştır. Bu seviyeden biraz gerilense de 20868.3 seviyesinden kapanış gerçekleşmiştir. Dotcom balonunun patlaması ile birlikte başlayan süreçte (1998 yılının Ekim ayına kadar) endeks %43 oranında değer yitirmişti.

Öte yandan, Nikkei endeksi halen tüm zamanların rekoru olan ve 1989 yılında görülen 38915.87 seviyesin çok gerisinde bulunmaktadır. Gayrimenkul piyasanın yaşadığı tırmanış endeksi bu zirveye taşıyan en önemli aktör olmuştu. Şu anda bulunulan nokta aslında Japon ekonomisinin günümüzde karşılaştığı problemlerin büyüklüğünü anlatmaktadır. Aradan geçen yirmi altı yıl içerisinde piyasa yolun ancak yarısını devirebilmiştir. Japonya bu periyodun büyük bir kısmını deflasyonun pençeleri arasında zorlanarak geçirmiştir. Deflasyon, Japonya ekonomisinin %60'ını oluşturan yerel talebin baskı altında kalmasından sorumlu tutulmaktadır.

Japonya Merkez Bankası'nın yıllık enflasyon hedefi %2 seviyesini yakalamaktır - bu oran dünyanın pek çok büyük merkez bankası tarafından da benimsenmektedir. Shinzo Abe hükümeti, Japonya ekonomisinin büyük bir atılım yaptığını (daha yukarı seviyelere tırmandığını) görmeye can atmaktadır. Japonya Merkez Bankası bu doğrultuda ilerlenebilmesi için gerekli destekleyici politikaları hayata geçirmiştir.

 

Dr. Mike Campbell
İngiliz bir bilim adamı ve serbest yazardır. Belçika, Ghent’te doktorasını yapmıştır. İngiltere’den ayrılmasından bu yana Belçika, Fransa, Monaco ve Avusturya’da çalışmıştır. Bir yazar olarak ticaret, bilim, sağlık ve çevre konuları üzerinde yoğunlaşmıştır.